قلعه دزک به دستور لطفعلي خان اميرمفخم بختياري در سال ۱۳۲۵ در دوران سلطنت احمدشاه قاجار ساخته شد که معرف و نمادي از تاريخ و فرهنگ چهارمحال و بختياري است.
به گزارش
هفت چشمه به نقل از «جهانبين‌نيوز»، استان چهارمحال و بختياري از ديرباز ديار سرداران و خوانين به نام بوده است، همان‌هايي که در دوره‌هاي مختلف علاوه بر آنکه دستي بر علم و فرهنگ داشتند، همواره به جنگ و ستيز با ظالمان نيز برخواسته‌اند.
در هر گوشه‌اي از اين استان مي‌توان نشانه‌ها و شواهدي از تاريخ بي‌نظير آن را ديد، کما اينکه برخي بي‌مهري‌ها در حفظ ميراث گرانبهاي اجدادمان، صورت تاريخ و فرهنگ اين استان را خراشيده و بر پيکره آن زخم زده است.
قلعه امير مفخم يا قلعه دزک يکي از صدها ميراث تاريخي به جا مانده از مردمان گذشته چهارمحال و بختياري است، قلعه‌اي با معماري منحصر به فرد با سبک ايراني_اروپايي که آيينه تمام نماي فرهنگ اين استان است.
عباسقلي مهري در گفتگو با خبرنگار حوزه اقتصادي پايگاه خبري تحليلي «
جهانبين نيوز»، اظهار کرد: قلعه دزک در سال ۱۳۲۵ قمري به دستور لطفعلي خان اميرمفخم پسر امامقلي خان از طايفه هفت لنگ بختياري اواخر سلطنت احمدرضا شاه قاجار در دو طبقه همکف و اول ساخته شده است.
وي افزود: طبقه همکف همان طبقه‌اي است که افراد از آن وارد قلعه مي‌شدند، درب ورودي اين قلعه همانند ساير بناهاي قديمي داراي دو کوبه است که شامل کوبه مردانه در سمت راست و کوبه زنانه در سمت چپ درب مي‌شود.
مدير قلعه دزک ادامه داد: اولين اتاق اين قلعه در طبقه همکف اتاق هشتي يا اتاق انتظار بود، فردي که به هر دليلي تصميم داشته وارد قلعه شود، با حضور در اين قلعه اذن دخول مي‌گرفته، اگر مرد بوده از راهرو سمت راست و اگر زن بوده از راهرو سمت چپ مي‌توانست وارد قلعه شود.
مهري عنوان کرد: در ابتداي قلعه نزديک درب ورودي دو ايوان وجود دارد، همچنين هشت اتاق در طبقه همکف مخصوص خدمه و دو انبار ويژه مواد غذايي در نظر گرفته شده است، در طبقه اول اين قلعه ۱۴ اتاق وجود دارد، طبقه اول از هفت تالار تشکيل شده که در هر تالار دو اتاق تعبيه شده است.
وي خاطرنشان کرد: گرمايش مجموعه قلعه دزک به صورت شومينه انجام مي‌شد، براي گرم کردن اين محل از هيزم‌هايي که از بيرون از قلعه تامين مي‌شد و همچنين به گفته مردم محلي از سنگ کُک استفاده شده است.
مدير قلعه دزک اضافه کرد: قلعه دزک پذيرايي مهماناني همچون علي‌اکبر دهخدا، ملک‌الشعراي بهار، مصدق، وحيد دستگردي و برخي افراد از کشورهايي چون فرانسه بوده است.
مهري بيان کرد: دهخدا اولين لغت‌نامه به نام امثال‌الحکم خود را در يکي از اتاق‌هاي قلعه دزک که به آن اتاق گوشواره گفته مي‌شود، آغاز کرد.
وي تاکيد کرد: ۶ ستون قلعه از جنس ساروج است، ساروج از سفيده تخم‌مرغ، آهک و خاکستر تشکيل شده است، چهار ستون در حوضخانه و دو ستون در سر در اصلي قلعه قرار دارد، ۲۸ ستون ديگر سنگي هستند که سنگ‌تراشي‌هاي اين قلعه همگي به دست صنعتگران و سنگ‌تراشان هفشجاني انجام شده است.
مدير قلعه دزک تصريح کرد: داخل قلعه از دو حياط بيروني و اندروني تشکيل شده است، در حياط اندورني چهار باغچه وجود داشت که در آن زمان به آن چهارباغچه گفته مي‌شد.
مهري يادآور شد: مهم‌ترين خصيصه قلعه‌هاي دوره‌هاي قاجار سبک قرينه‌سازي آن‌ها بوده است، بدين معني که هر قسمت قلعه نمونه مشابه در طرف ديگر دارد.
وي افزود: کل چوب به کار رفته در درها، سقف‌ها و... چوب درخت گردو هستند که به صورت منبط، معرق و سيم‌کوبي اجرا شده‌اند.
مدير قلعه دزک ادامه داد: مهم‌ترين اتاق‌هاي قلعه اميرمفخم دزک اتاق آيينه‌خانه که مخصوص حاکم بود و اتاق پذيرايي مخصوص مهمان‌ها هستند.
مهري عنوان کرد: گچ‌بري‌هاي اتاق پذيرايي در اين قلعه دست نخورده باقي مانده است و در آن‌ها از نمادهايي چون شير که مظهر قدرت است و فرشته که نشان زيبايي و پاکي بوده استفاده شده است، بر روي گچ‌بري‌ها مکان‌هايي براي نصب عکس‌ها تعبيه و از روي زمين به سمت بالا شکوه حياط به تصوير کشيده شده است.
وي خاطرنشان کرد: معماري قلعه دزک تلفيقي از معماري ايراني_اروپايي است، از همين رو سعي مي‌شد از مصالحي که در اروپا استفاده مي‌شود در اين قلعه نيز بکار گرفته شود، مهم‌ترين مصداق آن اتاق آيينه است که برگرفته از معماري کشور ايتاليا است، نمونه ديگر درهاي قلعه است که به صورت منبط، معرق و سيم‌کوبي اجرا شده‌اند، همچنين قفل‌ها درها به سبک ايتاليايي ساخته شده‌اند، کاغذهاي ديواري قلعه در سال ۱۳۳۹ به دستور تيمور بختيار از فرانسه آورده شد که برگرفته از شاهنامه و نظامي گنجوي بوده، معرف جنگاوري‌ها و دلاوري‌هاي آن زمان هستند و تصويري از قالي خشتي معروف چهارمحال و بختياري را نشان مي‌دهند.
انتهاي خبر/۱۰۳۱ج